Paletimdeki Renkler
Biz insanlar için renkler öylesine doğaldır ki, onların hakkında düşünmek aklımıza bile gelmez. Aslın da renkler üzerinde düşünmek, doğanın ölümsüz yasaları üzerinde kafa yormaktır. Farkında olsak da, olmasak da renklerin gerek iç, gerek dış dünyamızda oldukça önemli bir yeri vardır. Her rengin gözlerimize ve ruhumuza seslenen bir şiddeti vardır. Şiddetlerine göre renkleri müzik diliyle ifade etmek istersem; Müzik paletindeki en tiz ses, renk paletinde kırmızının dengidir. Doğru akort edilmeyen bir müzik aleti nasıl kulağımızı tırmalarsa, uyuşmayan renklerin bir araya getirilmesi de gözlerimizi öyle rahatsız eder.
Titreşimi en kuvvetli ve dinamik renk ise kırmızıdır. Sonra sırasıyla turuncu, sarı, yeşil, mavi ve mor gelir. Belli bir dalga boyunda ilk özgünleşen renk mavidir. Kırmızı ve yeşil maviden sonra ayrıldığı için bu renklerle ilgili renk körlüğüne daha sık rastlanır. Günlük hayatımızda seçtiğimiz renkler ise çoğu zaman karakterimizi ve ruhumuzu yansıtır. Bizimle ilgili dış dünyaya ipuçları verir.
Mavi; Gerçek ile düşler arasındaki renktir. Ayrıca denizin, gökyüzünün ve geniş ufukların simgesidir. Sınırsızlığı ve uzak bakışı simgeler. Mutluluk verir, huzuru temsil eder ve sakinleştirir. Tansiyonu düşürür. Doğu kültürün de ve bizde mavinin kan akışını yavaşlattığına inanır insanlar, bu nedenle nazar boncukları mavidir. Hatta bazı ülkeler intihar olaylarını azaltmak için köprü ayaklarını maviye boyarlar. Mavi en soğuk renk olmasına rağmen samimi ve güven vericidir. Giyen kişiyi oldukça rahatlatır. Bazen belli kurumlar mavi rengi fon olarak seçerler. Bazıları da güven vermek amacıyla ilk başta elemanlarının mavi ağırlıklı giyinmesini tercih ederler.
Lacivert; Sonsuzluğu, otoriteyi, verimliliği simgeler. Kozmik bir renk olarak kabul edilir. Bu yüzden dünyadaki firmaların çoğu logolarında laciverdi tercih eder. Lacivert giyen kişiler kendilerini çok daha karizmatik ve inandırıcı hissederler. İnsanlar üzerinde başarılı ve güçlü imajı bırakır.
Mor; Eskiden beri ihtişam ve lüksün son basamağı olarak düşünülür. Tarihte yüksek sınıfların, saray mensuplarının daima morla bezendikleri bilinir. Nekrotik duyguları açığa çıkardığından, insanların bilinçaltını korkuttuğu saptanmıştır. İntihar edenlerin beğendiği melânkolik bir renktir.
Pembe; Uyum, neşe, şirinliğin ve sevginin rengidir. Rahat hissettiren ve dinlendiren bir renktir. Bu yüzden bazı büyük mağazalar tezgâhtarlarına pembe üniforma giydirir ki, müşteriler kendini rahat hissetsin. Hayal dünyamıza seslenen bir yanı da vardır. Aynı zamanda çocuk rengidir.
Sarı; Zekâ, incelik ve pratiklikle ilgilidir. Toplumsal yaşam ve birlikte çalışmayı yansıtan bir anlamı vardır. Geçiciliğin ve dikkat çekiciliğin sembolüdür. Bu nedenle dünyadaki ticari taksilerin çoğu sarı rengi tercih etmektedir. Sarı aynı zamanda hüzün ve özlemin rengidir. Sonbaharın huzur veren eşsiz güzelliğine sarı rengin hüznü yansır. Sarı renk, uzun zaman seyredildiğinde, kanın damarda daha düzenli akmasını ve sinir sisteminin düzenli olmasını sağladığı bilinmektedir.
Turuncu; sıcak renkler sınıfında olmasına rağmen kırmızı kadar dinamik değildir, titreşimi ondan zayıftır. Rahatlığı ve parlaklığı hatırlatır. Kırmızı kadar olmasa da ateşi, güneşi, ışığı ve ısıyı çağrıştırır. Turuncu, hayata daha pozitif bakan olumlu insanların rengidir. Yeşil; Sevgi ve aşkı temsil eden kalbimizin yaydığı renk olarak düşünülür. Dinlendirici renklerin başında gelir. Doğanın ve baharın rengidir. Titreşimi zayıftır. Yeşilde dinsel, mistik bir anlamda vardır. Müslümanlıkta ana renk olduğu gibi, Hıristiyanlarda da bu renk inanmanın, ölmezliğin simgesidir. Güven veren bir renktir. O yüzden bankaların logolarında hâkim renktir. Bolluk duygusu verir. Ayrıca yaratıcılığı harekete geçirir. Bu yüzden büyük lokantaların mutfaklarında yeşil tercih edilir. Hastanelerde de rahatlatıcı özelliği nedeniyle kullanılır. Yeşil alanda insanların daha az mide rahatsızlığı çektiği saptanmıştır.
Kahverengi; Gerçekçiliğin, mantığın, plan ve sistemin rengidir. Kansas Üniversitesin de düzenlenen bir sergide, duvarların rengi değiştirilebilir hale getirilmiş. Fonda beyaz kullanıldığında insanlar sergide yavaş hareket etmiş. Fon kahverengiye döndüğünde ise insanlar müzede daha çok yeri daha kısa sürede gezmişler. Kahverengi insanı hızlandırır. Bu yüzden fastfoodlar iç mekânlarında kahverengi tercih ederler. Kahverengi toprak rengidir. Kıyafetlerde pek tercih edilmez, çünkü kahverengi giyen insanlar kalabalıkta dikkat çekmezler.
Siyah; Duygusallığın, hüznün, karamsarlığın ve belirsizliğin simgesi olarak kullanılsa da daha çok gücün, tutkunun, korumacılığın, doğumun ve gizeminde simgesidir. Bizde ve batıda siyah matemi temsil ederken, Japonya’ da siyah mutluluktur. Siyah, fonda kullanılırsa karamsarlığı çağrıştırır. Aynı zamanda yalnızlığın rengidir. Einstein çalışırken gün ışığı girmeyen siyah perdeli çalışma odalarını tercih ederdi. Böylelikle çalışmalarına daha iyi odaklanıyor ve verimli oluyordu.
Beyaz; Saflığın, temizliğin, bozulmamışlığın yeniden başlamanın simgesidir. İstikrarı ve devamlılığı temsil eder. Beyaz öncelikle bilinmelidir ki, tüm renklerin bütünüdür ve içinde bütün renklerin anlamlarını ve güçlerini taşır. Fakat aynı zaman da deneyimsizliği ve acemiliği de anlatır. Gerek beyaz gerekse siyah insanın yaşam gücünü gösterir. Gelinliklerin ve gelin odalarının beyaz olmaları saflığın ve bakireliğin simgesi olduğu kadar, yeni başlangıçların, geçmişin unutularak her şeye yeniden başlamanın göstergesidir.
Kırmızı; Güneş, ateş, alev, gibi ısıveren olayları hatırlattığı gibi, hareketlendirici kimliğinden dolayı birçok ülkenin bayraklarında hâkim renktir. Bu renk canlılık ve dinamizmle ilgili bir renktir. Hareketlendirme, tahrik etme özelliği vardır. Kırmızı rengi uzun zaman seyreden kişide sinir gerginliği gözlenir, nefesi sıklaşır, kalbi daha kuvvetli çarpar. Kırmızı tansiyonu yükseltir, kan akışını hızlandırır. Duygusal bağlamda, bir işi sonuna kadar götüren azmi ve kararlılığı temsil eder. Mutluluğun rengidir. İştah açar. O yüzden dünyadaki gıda firmalarının çoğu logosunda kırmızıyı kullanır. Yaşamın, aşkın, korkunun ve tutkunun rengidir.
Renkleri bu kadar kısa tanımlarla anlatmaya çalışmak ne kadar doğrudur? Amacım en azından renklerin hayatımızda ne kadar etkin ve önemli olduğuna dikkat çekmektir. Ayrıca doğru renk tercihlerinin hayatımıza getireceği güzellikleri vurgulamaktır. Yaşamınıza en güzel renklerin yansıması dileklerimle, sevgiyle kalın…
YILDIZ DEMİR
Bir cevap yazın